جزء اسناد و مدارک پدر در آلبوم قدیمی‌اش، یک سری نامه پیدا کردیم از مرحوم پدربزرگ‌مان که از سفر حج به مادرشان نوشته بوده‌اند. نامه‌ها مربوط به سالهای 1335 تا 1342 میشوند. همه‌ی نامه‌ها روی یک کاغذ چاپی است که به عربی بالای آن نوشته شده الحمدلله به صحت و سلامتی در تاریخ (جای خالی برای تاریخ هجری) مطابق با (جای خالی برای تاریخ میلادی) به سلامتی به مکه رسیدیم و حالمان خوب است و آب زمزم می‌خوریم و به همه سلام برسانید و به اینها هم سلام برسانید … آخر نامه یک جای خالی است که جای نوشتن فهرست کسانی است که باید به آنها سلام رسانده شود و پدربزرگ مرحوم متن نامه‌اش را در این جای خالی نوشته است.
پدربزرگ متن همه نامه‌ها را به مادرشان نوشته‌اند و به مادر گرامی گفته‌اند که مثلا از قول من به همه فامیل و عمه خانم و والد (پدر) سلام برسانید. من نامه‌ای ندیدم که خطاب به پدرشان نوشته باشند (ظاهرا روابط پدر-فرزندی اصلا خوب نبوده) و هیچ اسمی هم از همسرشان (مادر بزرگ مرحوم ما) نبرده‌اند که مثلا به همسرم هم سلام برسانید (ظاهرا این کار خلاف غیرت‌ورزی مرسوم در آن سال‌ها بوده)
در یکی از نامه‌ها که تصویرش را می‌بینید، مرحوم پدر بزرگ برای بار اول سوار هواپیما می‌شده و با شوق و ذوق قضیه را برای مادرش تعریف کرده:
«66 نفر در یک طیاره بودیم مخصوصا بنده بیشتر قدم می‌زدم صحبت می‌کردم شوخی می‌کردیم (یعنی اصلا نترسیده بودم) شام ما را در یک جعبه بسته بودند در مقابل هر یک صندلی یک جعبه گذاشته بودند توی جعبه خوراکی به شرح زیر بود خیار یک عدد پامدور یک عدد (فکر می‌کنم به روسی یعنی گوجه فرنگی) تخم‌مرغ پخته یک عدد زردآلو دو عدد سبزی کوکو یک تکه پنیر یک تکه کاتلیت (همان کتلت) یک عدد پیچنیک (؟) 5 عدد ما هم نوش جان کردیم توی طیاره وضو گرفتم نماز مغرب و عشاء را در طیاره خواندم خلاصه از هر جهت از طرف بنده خواطر (مرحوم پدربزرگ در همه نامه‌ها خاطر را نوشته‌اند خواطر) جمع باشید»
ali fek konam pichnik noon sandwichi bashe , serfan ye hadse
جالبش اون سه خط چاپي بالاشه يعني همه نامه ها با اين سه خط شروع مي شده مي خواستند كار ملت رو راحت كنند
منم گواهينامه دوچرخه پدر بزرگم را ديدم خيلي باحاله
به وبلاگ عتيقه من هم سر بزن مهندس
http://www.ehia.blogfa.com
علی آقا بایستی نسبت به پدربزرگ زحمت یک “انتقاد از خود” را بکشی. اگر در همین نامه دقت کنی، به “مقرب” سلام رسانیده شده است. پدرتان حتما می داند که این “مقرب خانم” نام معروف مادر بزرگ مرحوم بوده است.
انتقاد به من وارد نیست! این انتقاد به پدرم برمیگردد که هم نامه پدربزرگ و هم متن من را خوانده اند و متوجه این نکته نشده اند! (یعنی میشود آدم یادش نباشد که نام دیگر مادر مرحومه اش مقرب خانم بوده است؟)
علی جان از پاسخ ظریفت متشکر. اما جا داشت خواهش مرا عمل کرده و از ایشان بپرسی. پاسخ تو صرفا تحلیلی است که “یعنی می شود…” آری. گاهی عجیبتر از اینها هم در زندگی انتظار می رود. نام اصلی مادر بزرگ “رقیه” بود. پس از ازدواج -طیق یک معمول فامیلی- به خصوص دخترها و زنها اسم دوم داشتند. این شامل عمه پدرتان و عمه های خودتان و سایرین هم شده است. عمه تان که نامش “صغری” خوانده می شد “مکرم” خوانده شد و مادر بزرگ با همین رویه “مقرب”. البته اگر از آقا جمال پرسیده باشی، انتقاد به من وارد است که ار دور حکم کرده و سرکار را قابل انتقاد شمردم.
اتفاقا امروز از پدر پرسیدم و موضوع را تایید کرد و گفت که حواسش به این نکته نبوده. اصولا نوشته های این وبلاگ را هیچ کس مثل شما مو به مو نمیخواند 😉
در ضمن به نظرم پدربزرگ شمالی بوده اند که به گوجه فرنگی می گفته اند پامدور. در قدیم این کلمه در آذربایجان و گیلان رایج بوده است چون گوجه فرنگی از روسیه وارد آن مناطق شده بود. در جنوب در نواحی ای مثل کازرون به گوجه فرنگی می گفتند «تماته» که به روشنی معلوم است که از انگلیسی وارد لهجه ی کازرونی ها شده است. (البته tomato خود از زبانی سرخپوستی وارد زبان های اروپایی شده است، بنابراین می توان گفت «تماته» یکی از اولین کلمات ریشه گرفته از قاره ی آمریکا در زبان فارسی است.
بعله! پدر بزرگ رشتی بودن 🙂
این نظر درست است و مشابه بسیاری دارد. جالب که در انزلی که بیشتر محل تردد روسها بود این نوع کلمات بیشتر است مثلا به سیب زمینی می گویند “کرتو”. در رشت و انرلی به درشگه می گفتند “فایتون”. شبیه این در کشورهای دیگر هم هست. در عراق کلمات فارسی و ترکی زیادی وارد زبان بومی شده و گاهی هم کمی تغییر یافته است. یک فامیل معروف در نجف فامیل “خرسان” است با کسره خ. اینها اصلیت خراسانی دارند و خراسانی به خرسان تغییر یافته اند. در مصر به زنان محترم می گویند خانم (از ترکی) و به مردان امروزی می گویند افندی.
منظور از «پیچنیک» شیرینی ای روسی است که هنوز بعضی از شیرینی فروشی های ارمنی تهران می فروشند.
ممنون، خیلی دنبال معنیش بودم
salam,
manzoor az bacheha ra salam beresanid hamoon salam be khanoom bachehamoon beresoonide dige 😉
سلام البته که شبیه جدتان هستید ؟
خیلی بامزه بود
موفق باشید