بقعهی فعلی آرامگاه حافظ در زمان رضا شاه و توسط آندره گدار طراحی شده است.
در میان عکسهای قدیمی شیراز، یک عکس هم از بقعهای است که در زمان مظفرالدین شاه قاجار ساخته شده است.
دو چیز در عکس برایم خیلی جالب است. یکی پرچمهایی که بالای بقعه نصب شده… (به نظرتان چه رنگی است؟)
و دیگر شعری که روی بقعه حک شده و خیلی به درد «آزمون ادبیات فارسی ویژه مهندسین» میخورد:
شعرش این است:
«به عهد خسرو عادل مظفرالدین شاه / به امر زادهی آزادهاش ملک منصور
خردپژوه مهندس مزینالدوله / بریخت طرح و بداد این اساس را دستور
بُد از هزار و سه صد و نوزده فزون کاورد / شعاع سلطنت این طرفه بقعه را به ظهور»
سال 1319 قمری، یعنی شش سال پس از تاجگذاری مظفرالدین شاه و پنج سال قبل از فرمان مشروطیت.
پ.ن: در مصراع دوم از بیت دوم، «این اساس» را نتوانسته بودم درست بخوانم؛ «رهگذر» کمک کرد.
اطلاعات تکمیلی
زادهی آزادهی مظفرالدین شاه، ملک منصور، همان شعاع السلطنه است (شعاع سلطنت در بیت سوم)، برادر محمد علی شاه قاجار. شعاعالسلطنه زمانی والی فارس بوده و از مخالفین مشروطیت و آخر سر هم همراه برادرش از ایران فرار میکند. عکسش را میتوانید اینجا ببینید.
در مورد طراح بقعه (مزین الدوله) هم در سایت کاخ گلستان مطالب کاملی آمده است.
در وبلاگ هفت شهر عشق، مجموعهای از عکسهای قدیمی شیراز، از جمله یک عکس دیگر از همین بقعه و یک عکس دیگر از حافظیه سه سال قبل از ساخته شدن این بقعه ببینید. همینطور نگاهی به صفحه مربوط به حافظیه در سایت شیراز سیتی بیاندازید.
قبل از نصب بقعهای که عکسش بالاتر آمده است، حافظیه این شکلی بوده است (عکس مربوط به سه سال قبل از نصب بقعه، یعنی 1316 است):
من با وجودي كه ايراني نيستم و بزرك شده شيرازم ولي خيلي شيرازرو دوست دارم وبه فرهنكش و لهجه شيرازي علاقه دارم اكر ميشه عكسهائي از شيراز بزنيد كه قبلا كسي اونهارو نديده يعني بجز اين جند عكس , كسي عكسي از شهر تاريخي شيراز نداره؟ ممنون
نمیشد عکس بیشتری بزارید
دکتر وقتی من این عکس های قدیمی را می بینیم حس خیلی خاصی پیدا می کنم.
توی آخرین عکس به نظر می رسد که آنجا قبرستان است و آن محیط ناهموار سنگ های قبر هستند.
اما در مورد این عکس و سایر عکس های قدیمی که در آن تصویر آدم ها هست همواره این سوال برای من مطرح می شود که آن آدم ها چه کسانی هستند؟ اکنون فرزندانشان کجا هستند؟ در آن زمان چگونه زندگی می کردند؟ و افکاری نظیر اینها.
من یک بار فکر کردم که راهی وجود دارد که بتوان گذشته را دید مشروط بر آن که بتوان با سرعتی بیش از سرعت نور حرکت کرد.
باسلام لطفا عکس های زیادی را جمع آوری کنید اگراین کاررابکنید من خودم طرفدار این سایت می شوم
من هم بانظرشما موافق ام
مطالب خوبی و جالبی بود ولی قدیمی بود
تويب اين خر تو خري اوضاع حرف زدن از حافظ و شعر خيلي آرام بخشه به ويژه حرفاي خوب و جونداري مثل اينا. دمتون گرم علي آقاي گنجه اي !
دمه همتون گرم.اما بزرگترين خصوصيت حافظ چيه؟
عالي بود.اطلاعاتي رو كه ميخواستم پيداكردم.مرسي
درود
اولین بار در سال 865 یعنی 65 سال بعد از درگذشت حافظ در دوران میرزا ابوالقاسم گورکانی (فرمانروای وقت فارس)ساختمانی گنبدی شکل بروی قبر حافظ ساخته شدکه حوض جلویه اون با اب رکن اباد پر میشد.
بعد از اون در قرن 11 توسط شاه عباس صفوی باز سازی شد.
نادر قلی افشار زمانی که به شیراز امد با تفالی از دیوان حافظ برای پیش بینی کشور گشایی به شعر زیر بر خورد کرد:
سزدکه از همه دلبران ستانی باج
چرا که بر سر خوبان عالمی چون تاج
ز چشم مست تو پر فتنه جمله ترکستان
به چین زلف تو جمله ماچین و هند داده خراج
به همین دلیلم ارامگاه حافظ رو بهسازی کرد.
اما اساسی ترین ساخت و ساز بر ارامگاه حافظ در زمان زندیه بوده. سال 1187به دستور کریم خان زند ساختمانی زیبا بر روی ارامگاه ساخته شد.این ساختمان ایوان چهارستونی بود که شمال ان به محوطه ی مقبره و جنوب ان بهباغ ساختمان راه داشته و در جانب چپ و راست ان نیز دو اتق ساخته شده بودسنگ کنونی مزار حافظ در همان زمان نصب شده.
در زمان قاجاریه هم هر کدوم به نصبت توانشان ساخت و سازی بروی ارامگاه انجام دادند مثل نصب نرده و معجر فلزی به دستور فرمانروای فارس (فرهاد میرزا).
در 1295 ارامگاه خانوادگی خاندان قوام الملک ساخته شد.
شکل امروزی حافظیه مربوط به 1310 است که توسط مسئولین وقت فارس(شادروانان : علی اصغر حکمت وزیر وقت فرهنگ و فرج الله بهرامی استاندار وقت فارس و علی ریاضی رییس وقت فرهنگ فارس و اندره گدارفرانسوی مدیر کل فنی باستان شناسی کشور و رضا مزینی و علی سامی )
بوده.تا اینکه ساختمانی زیبا بر اساس سبک زمان زندیه در سال 1315 تا 1317 بدستور وزیر وقت فارس ساخته شده که همچنان باقیست .
اینارو گفتم که بدونید کار اساسی رو کیا انجام دادن و بیخود به دیگران (رضا شاه ) نسبت ندین . اگه قراره تشکری بشه باید از میرزا ابوالقاسم گورکانی کرد که با کارش هم تقدیری از حافظ کرده و هم یادشو برایه همیشه زنده گذاشته (هر چند حافظ و اشعارش والاتر از این چیزا هستن که بخوان فراموش بشن).
موفق باشید
بدرود و دو صد درود
ممنون از توضیحتون 🙂
خوب نبودچون نتونستم بعضی هاراکپی کنم
نمی دونم چرا جواب این همه خوبی رضا شاه این بود که آرامگاهش توسط نماینده امام خمینی و به تایید ایشان دستشویی مردم قدر نشناس بشه و نمی دونم بر سر قبر اینها چه خواهد آمد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
ساخت مقبره حافظ/سعدی/فردوسی/خیام/ابن سیناو…. به سعی انجمن مفاخر ملی بود در اواسط دوران رضاشاهی و اویل سلطنت محمدرضا پهلویکه بنیانگذارانش مدانی همچون فروغی ..پیر نیا ..داور…و بسیاری از رجال سیاسی_فرهنگی او.اخر قاجار و اوایل پهلوی بودند که بیشتر بودجه اش را هم همانها تقبل فرمودند…دمشان گرم..هر چند طرح اولیه و اصلی را بهم زدند..ولی باز زیبا بود…یا عشق
ali boddddddddddddddddddddddddddd.damet asasi garm merc
سلام
چرا پیغام قبلی منو برداشتین ؟
پیغام قبلیتون چی بود؟
خیلی از این حرکت شما لذت بردم
با پیشکش درود های ایرانی
محمد قیم
با درود
فراموش نکنیم که آرمگاه فعلی حافظ یادگار رضا شاه بزرگ ..
ایران سربلند ایرانی سرفراز
سلام.چندتا از عکسها کار میرزا حسن عکاسباشی است که منصور صانع جمعآوری کرده و شرح آنهارا هم تا حدودی در کتاب پیدایش عکاسی در شیراز چاپ سروش- صدا و سیمای جمهوری اسلامی، نوشته. لطفاً به وبلاگ هفتشهر عشق هم سر بزنید.
خیلی ممنون از توضیحاتتون. خیلی دنبال این اطلاعات میگشتم
عکس دومی آرامگاه سعدی به نظر میاد تا حافظ
جهت رنگ و نوع پرچم می تونین به این سایت مراجه کنید
انگار آدرس سایت رو یادتون رفت بگید؟
من کنار این عکسها که تو نمایشگاه ارگ کریمخانه،عکسای خوشگل دارم!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
مرسی بابت اینها:)
man ke migam in melat hachi sareshon biad hagheshone az bas ke ghadr nashnasan
ایول….قبلا دیده بودم ولی به پرجم و شعر توجهی نکرده بودم….جالب بود..مرسی
سلام درمورد برچم چیزی فهمیدی
نه می بینید؟ وختی همسر آدم شیرازی بشه این علی آقا چقدر اطلاعات عمومیش میره بالا؟! آدم لذت می بره عشق این دو تا جوون رو به هم می بینه و ازینکه علی آقا شیرازی شده محضور میشه! آفرین آفرین و احسنت به فاطمه خانوم که یه اجنبی!! دیگه رو هم به جمع شیرازی دوستان اضافه کرد … به به ! به به ! 🙂
÷رچم ها که مشخص نیست چه رنگی هستن ولی خب سه رنگ ٍ 🙂 ( غیب گفتم؟ ) یکی اون بالا مالاها نوشته بود پرچم آلمان. بعله خب فکر خوبی ٍ به پرچم آلمان هم شبیه !! 🙂
راجع به لپ تاپ … یه دونه پیدا کردم مدلش رو می نویسم شما بگید خوبه یا نه؟! خب؟
اول اینکه Fujitsu Siemens مارک خوبی ٍ؟
FSC Amilo Si 2636
از قیافه ش خیلی خوشم اومد. مشخصاتی هم که داره بد نبود. البته هنوز قیمتش رو تو ایران اصلا نمی دونم چنده. من تو اینترنت دیدمش.
این مقبره است یا قفس؟ واقعا معمارهای توانایی بودند البته همه چیز رو نمی شه از چشم اونا دید ولی واقعا شایان تاسفه. مخصوصا با دیدن اون چیزهایی که از هزاران سال قبل تو تخت جمشید ساخته شده.فکر کنم باید دعا به جان رضا شاه کنیم شاهی که همه اش با لعنت ازش یاد می شه واقعا ملت قدر نشناسی هستیم. خیلی جا داره که روی فرهنگمون کار کنیم. این پز فرهنگ چند هزار ساله رو هم باید بگذاریم کنار. باید خوب فکر کرد و کار کرد. همت و غیرت لازم.
من واقعاً برات خوشحالم که آخرش تبعیت شیراز رو قبول کردی. کلی باعث شده اَدونچرِریتیت تقویت شه!
میگم قبلا چقدر بیریخت بود ولی الان خیای زیباست و البته در خور شاعر
اون پرچم هم فکر کنم پرچم آلمانه D:
به کوه نزدیکه . یه خیابان بالاتر دروازه قرآن هست
آره اوس پیمان، نزدیکه، ولی نه اینقدر.
من با یه عکس که خودم از ضلع شمالی حافظیه گرفته بودم مقایسه کردم
منبع عکسها؟
استندهای نصب شده در ارگ کریمخانی
خوبه حالا تو زمان شاه بهش رسيدند.وگرنه اگر تا الان اون جوري بود.دولت خرابش كرده بود.اينها كه به آثار تاريخي اهميت نميدهند
البته من در مورد سازنده ی بنای حاضر روایت دیگری شنیده ام که سازنده ی آن ایرانی است. شخصی که بعد ها به خاطر ساخت این بنا لقب احسنت گرفت. البته این فقط یک روایت شفاهی است.
خوب اون موقع حتما شاعر شدن خیلی سخت نبوده ازشعری که نوشتند معلوم میشه.
اتفاقا من از شعرش خوشم اومد،
جا دادن چهار تا اسم خاص و یه تاریخ توی سه بیت خیلی کار راحتی نیست
دیگه دیگه !!!!!
درود بر شاهی که اینقدر شعور داشت که اقلا چنین دستوری بدهد
از پس از این شاهان که همه رفتند … <- خودم پاکش کردم
پ.ن: دم شما هم گرم!!!
دم گدار گرم. کارش درسته
به نظرم رنگ روشن تر زرد یا نارنجی باشه…
بازهم اروپایی ها به داد فرهنگ و ادب ایران رسیدند چقدر ساختمان قدیمش بی تناسب بوده به آیتم های دلایل محبوبیت حافظ اضاف می کنیم : طرح و معماری زیبای آرامگاه .
یکی رنگ پرچمها و دیگری در همان عکس دوم که درج نمودید سوالی بس عجیب، آیا آن فرمهای حلقوی که مابین سقف و دیوار آورده شده فرفوژه آهنین است و یا ترکه آلبالو (در کتب و محاوره قرون وسطی از شاخجه های نیمه بلند درخت آلبالو ترکه میگفتند)
به نظر فلزی میاد. همون فرفورژه س به نظرم
فکر کنم بنای فعلی مقبره حافظ مربوط به زمان سلطنت وکیل الرعایا بوده باشد.
دقیق نمی دانم اما چنین چیزی در خاطرم هست.
اگر مطلبی که در ذهن من هست صحیح باشد عکسی که در سایت گذاشته اید اصولا نباید مربوط به مقبره حافظ باشد چه آنکه محوطه ای که حافظ در آن مدفون است تا سالیان پیش محل تدفین مردگان بوده است که حتی در حال حاضر نیز این رویه ادامه داشته و در نزدیکی مقره حافظ و مجموعه حافظیه محل دفن نام داران سرزمین فارس نیز هست.
مهدی جان،
اینکه خود بنای آرامگاه را کریمخان ساخته درست میفرمایید،
اینکه آنجا قبرستان بوده هم درست است، عکس قدیمیتری هست که قبر حافظ را در میان قبرهای دیگر نشان میدهد (بر خلاف این عکس که محوطه کاملا عاری از قبر دیگری است)
اما زمانی همه قبرهای محوطه را تخریب کرده اند و فقط قبر و بقعه حافظ را نگه داشته اند. من فکر میکردم این اتفاق زمان رضا شاه افتاده ولی با توجه به این عکس میشود گفت که این محوطه سازی در زمان مظفرالدین شاه اتفاق افتاده.
در این مورد بیشتر بررسی میکنم و جداگانه مینویسم.
خردپژوه مهندس مزینالدوله / بریخت طرح و بداد این اساس را دستور
ایام به کام…..شادزی….تندرست
ایول!
مرسی رهگذر 🙂